Ciepło w mieszkaniu  – Jaka jest optymalna temperatura w domu?

Komfort cieplny w mieszkaniu – dlaczego jest ważny?

Zacznijmy od tego, dlaczego odpowiednia temperatura w domu ma tak duży wpływ na nasze samopoczucie. Tzw. komfort termiczny to stan, w którym nasz organizm znajduje się w stanie zrównoważonego bilansu cieplnego, czyli nie jest nam ani za ciepło, ani za zimno.

Jest to o tyle istotne, iż np. wysokie temperatury sprzyjają:

• Nadmiernej potliwości – zwiększone pocenie się skutkuje utratą większych ilości płynów i elektrolitów z organizmu. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do odwodnienia organizmu;
• Pogorszeniu jakości snu- zbyt ciepłe otoczenie to częstsze problemy z zasypianiem, skrócenie czasu snu głębokiego i częstsze wybudzenia w nocy. To również problemy z koncentracją i spadek energii w ciągu dnia;
• Problemom z układem naczyniowo-sercowym - rozszerzenie naczyń krwionośnych, co może prowadzić do obniżenia ciśnienia krwi i obciążenia serca.

Niskie temperatury z kolei przyczyniają się do:

• Zwiększonego ryzyka infekcji – w zbyt chłodnym środowisku śluzówki gardła i nosa wysuszają się, co osłabia ich zdolność do zatrzymywania patogenów. Drobnoustroje, które dostają się do niższych partii dróg oddechowych, wywołują infekcje oskrzeli czy płuc;
• Bóli stawów i mięśni – zimno zwiększa napięcia mięśni, co może wywoływać dolegliwości bólowe u osób cierpiących na zwyrodnienia i choroby reumatyczne
• Większego zużycia energii – organizm zużywa więcej energii, próbując zapewnić stałą temp. ciała. Odczuwamy spadek energii do działania i osłabienie koncentracji

Jaka temperatura w domu jest najzdrowsza dla naszego organizmu? To zależy

Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) sugerują w swoich wytycznych, że zakres 18-20°C to  odpowiednia temperatura w domu dla osób zdrowych i odpowiednio ubranych. W przypadku jednak osób z obniżoną odpornością, np. dzieci czy seniorów, minimalna wartość to 20 °C.

Co ciekawe nasze preferencje odnośnie temperatury mogą być również różne w zależności od płci. Statystycznie przyjmuje się, że kobiety wolą pracować w temperaturze 25 st. C, podczas gdy mężczyźni czują się bardziej komfortowo w temperaturze ok. 21 st. C.

Temperatura w zależności od pomieszczenia

Różne wartości zalecanej temperatury mogą występować również w przypadku poszczególnych pomieszczeń. Wyższa temperatura może być w łazience (na skutek działania pralki czy korzystania z prysznica), niższa natomiast powinna być w sypialni – pomaga wówczas utrzymać regulację temperatury ciała.

Jaka temperatura w sypialni?

Czy spanie w zimnym pomieszczeniu jest zdrowe? Oczywiście, pod warunkiem, że nie mówimy o zbyt zimnym, które prowadzi często do przeziębień, jak i rozwoju pleśni (przy wysokim poziomie wilgoci w powietrzu).

Za optymalną temperaturę w sypialni uważa się wartości około 18 °C, np. 17-19 stopni. Są one optymalne dla utrzymania regulacji temperatury ciała.

Uwaga na zbyt wysokie temperatury w sypialni. Stała temperatura powyżej 24-25 °C sprzyja namnażaniu się roztoczy i nasileniu objawów alergicznych. Osoby uczulone na roztocza mogą skarżyć się na kichanie, uczucie zatkanego nosa czy wydzielinę spływającą po tylnej ścianie gardła.

Jaka temperatura w łazience?

W łazience z kolei temperatura może być nieco wyższa. Po pierwsze ze względu na pracujące w niej często urządzenia, które generują ciepło (zwłaszcza suszarka). Po drugie ze względu na naszą wrażliwość na chłód, gdy wychodzimy z kąpieli.

Mokra skóra szybciej się wychładza, dlatego wychodząc spod prysznica, zawsze jest nam tak zimno (zwłaszcza, gdy bierzemy ciepłe prysznice). Aby zmniejszyć uczucie dyskomfortu, warto utrzymywać w łazience nieco wyższą stałą temperaturę, np. oscylującą w granicach 21-23 °C.

Temperatura a wilgotność powietrza

Wpływ na komfort cieplny i odczuwane samopoczucie ma również wilgotność. Im wyższa temperatura powietrza, tym większa zdolność do akumulacji w nim pary wodnej.

Pomimo takiej samej zawartości wody w powietrzu, jej procentowy udział w masie powietrza będzie niższy (niższa wilgotność względna).

W niskich temperaturach, powietrze natomiast szybciej wysyca się wodą. Dlatego utrzymując zbyt chłodne środowisko, należy uważać na zbyt dużą wilgotność względna otoczenia. Jeśli temperatura w pomieszczeniu spadnie poniżej 16°C, a wilgotność przekroczy 65%, łatwo o tworzenie się pleśni na ścianie, która jest szczególnie niekorzystna dla alergików i astmatyków.

1°C = 5-8 % oszczędności? Nie daj się nabrać na internetowe szacunki!

W internecie możesz często natknąć się na powielane błędne informacje, jakoby obniżenie temperatury w mieszkaniu o 1 stopień Celsjusza przyniosło oszczędności rzędu 5, a nawet 8 % w skali roku. Jest to nieprawda, wynikająca ze sporego uproszczenia.

Skąd ono się bierze? Z powtarzanego w wielu miejscach przykładu 20 °C w mieszkaniu i 0 °C i na zewnątrz. Gdy różnica temperatur wynosi 20 stopni, a my postanowimy zmniejszyć ją do 19 stopni. Wtedy zaoszczędzona kwota może faktycznie wynieść 5%.

Wynika to bowiem ze wzoru, który po uproszczeniu wygląda tak:

(1-1/Δtemp.) x 100%

We wszystkich pozostałych przypadkach, np. gdy na zewnątrz jest -10 °C, a w mieszkaniu 20 °C, albo – 15 °C na zewnątrz i 23 °C procentowa skala oszczędności będzie inna (3,3 i 2,6%), choć finalnie zaoszczędzisz tyle samo złotych.

Nieważne więc, czy na zewnątrz jest 0 °C czy – 10 °C, zaoszczędzona kwota będzie zawsze taka sama - z reguły wynosi ona około kilkanaście do kilkudziesięciu złotych, w zależności od jednostkowej straty ciepła dla Twojego mieszkania.

To indywidualna wartość, którą warto wyliczyć. Ona bowiem daje odpowiedź, ile zł realnie zaoszczędzisz w ciągu miesiąca czy roku, zwiększając lub zmniejszając temperaturę na termostacie o 1 °C.

Jednostkowa strata ciepła dla mieszkania zależy przede wszystkim od współczynnika przenikania ciepła przegrody (okna lub drzwi) i powierzchni tej przegrody oraz temperatur wewnątrz i na zewnątrz mieszkania.

W skrócie wzór wygląda tak:

Q = U*S [W/K]

Gdzie: Q - jednostkowa utrata ciepła, U – współczynnik przenikania ciepła, a S – powierzchnia, przez którą ciepło przenika.

Jak utrzymywać odpowiednią temperaturę w domu?

Jak utrzymać pożądaną przez Ciebie temperaturę w pokoju?

• Wietrzenie mieszkania
• Klimatyzacja
• Rolety zewnętrzne
• Żaluzje i zasłony zaciemniające

1. Wietrzenie mieszkania

Najprostsze i najłatwiej dostępne rozwiązanie, które może zrobić każdy. Pamiętaj jedynie, by wietrząc mieszkanie robić to rozważnie, zwłaszcza latem, gdy chcesz wychłodzić pomieszczenie. Rano otwórz okna w pomieszczeniach od strony zachodniej. Po południu i wieczorem zaś od strony wschodniej.

Dobrym pomysłem jest również otwarcie drzwi na klatkę schodową. Zwykle jest ona o kilka stopni Celsjusza chłodniejsza od mieszkania. Warto to robić zwłaszcza w mieszkaniach z oknami na jedną stronę, w których nie można za bardzo zrobić przeciągu.

2. Klimatyzacja

Klimatyzator, zarówno przenośny, jak i naścienny, to jedyny skuteczny sposób na realną kontrolę poziomu temperatury w pomieszczeniu.

W środku urządzenia umieszczono czynnik chłodzący, który podlega sprężaniu i rozprężaniu, gwarantując skuteczny odbiór ciepłego powietrza z pomieszczenia.

Dzięki temu możesz łatwo sterować poziomem temperatury w pomieszczeniu, dopasowując ją do swoich upodobań. Różnicę poczujesz już po upływie kilku minut.

Jeśli z jakichś względów nie chcesz klimatyzacji typu split, bo np. wynajmujesz mieszkanie albo odstrasza Cię uzyskiwanie zgód administracyjnych na montaż, wybierz klimatyzator przenośny. To bardzo wygodne rozwiązanie, które możesz zamontować w niemal dowolnym miejscu, praktycznie od ręki.

3. Rolety zewnętrzne

Rolety zewnętrzne to świetne rozwiązanie, które ma tylko jeden minus – mocno ogranicza dostęp światła.

Wykonane z profili z pianką poliuretanową, rolety zewnętrze latem ograniczają dostęp promieni słonecznych, zimą zaś pomagają utrzymać odpowiednią temperaturę w mieszkaniu, tworząc dodatkową zaporę dla uciekającego ciepłego powietrza.

4. Zasłony zaciemniające

Wykonane z materiału, który skutecznie blokuje dostęp światła do wnętrza, np. welur, aksamit, bawełna czy poliester, zasłony zaciemniające blokują dostęp promieni słonecznych. Nie są jednak tak skuteczne jak rolety zewnętrzne, co ma swoje plusy i minusy.

Z jednej strony w pomieszczeniu będzie nieco jaśniej. Z drugiej zaś nie uchronią nas tak dobrze przed upałem, jak zewnętrzna blokada w postaci rolet.

Źródła:

1. Autor nieznany. Temperatura w pomieszczeniach – nie przegrzewaj się. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Myśliborzu. 27.11.2023. www.gov.pl/web/psse-mysliborz/  Dostęp do strony internetowej: 31.10.2024.
2. Autor nieznany. WHO Housing and health guidelines. Raport WHO. 23.11.2018. ISBN: 978 92 4 155037 6. www.who.int/ . Dostęp do strony internetowej: 31.10.2024.